LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI 2024 THAY THẾ LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI 2014 CÓ HIỆU LỰC THI HÀNH TỪ 01/07/2025
- RSM Việt Nam
- 25 thg 6
- 4 phút đọc
Luật BHXH 2024 – chính thức có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 – đánh dấu bước nâng cấp đáng kể trong chính sách an sinh xã hội tại Việt Nam. Những sửa đổi xoay quanh việc mở rộng đối tượng tham gia, điều chỉnh quyền lợi hưu trí, và thắt chặt quy định rút BHXH một lần, nhằm khuyến khích người lao động đóng dài hạn, nâng cao chất lượng bảo hiểm.
Theo đó, một số nội dung thay đổi so với Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đáng chú ý như sau:
I. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
Căn cứ Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, đối tượng tham gia BHXH bắt buộc được mở rộng như sau:
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên, kể cả trường hợp người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên;
- Vợ hoặc chồng không hưởng lương từ ngân sách nhà nước được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài được hưởng chế độ sinh hoạt phí;
- Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố;
- Người lao động làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất;
- Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh;
- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã không hưởng tiền lương;
II. Căn cứ đóng BHXH
- Mức tham chiếu: Theo quy định tại điều 7, Luật BHXH năm 2024 quy định về mức tham chiếu như sau:
+ Mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội quy định trong Luật này.
+ Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ bảo hiểm xã hội.
- Căn cứ đóng: Theo quy định tại điều 31, Luật BHXH năm 2024 quy định về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH như sau:
+ Tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
-Thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
III. Điều kiện hưởng lương hưu và trợ cấp xã hội
- Rút BHXH một lần được quy định chặt chẽ: eo quy định tại Điều 70, Luật BHXH 2024, người lao động đã chấm dứt tham gia bảo hiểm xã hội mà có đề nghị thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm tham gia BHXH;
+ Người lao động ra nước ngoài định cư;
+ Người bị mắc một trong các bệnh như: ung thư, bại liệt, xơ gan, lao nặng, AIDS;
+ Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;
+ Người có thời gian tham gia BHXH trước ngày 01/07/2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm theo quy định.
- Giảm điều kiện hưởng lương hưu: Từ ngày 01/07/2025, theo Điều 64 của Luật BHXH năm 2024, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu và có thời gian đóng BHXH từ 15 năm trở lên sẽ đủ điều kiện hưởng lương hưu.
- Tăng cường cơ hội hưởng lương hưu cho người lao động đi xuất khẩu lao động: Khoản 4, Điều 66, Luật BHXH năm 2024 bổ sung quy định về cộng gộp thời gian tham gia BHXH giữa Việt Nam và các quốc gia khác với người lao động.
Cũng theo quy định này, khi tính mức lương hưu hàng tháng cho người lao động đủ điều kiện, nếu có thời gian đóng BHXH theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, và thời gian đóng BHXH tại Việt Nam dưới 15 năm, mỗi năm đóng sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
- Độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội: Kể từ ngày 01/07/2025, độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội là từ đủ 75 tuổi trở lên. Đặc biệt, đối với những người thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo, từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi, đáp ứng đủ điều kiện cũng sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
IV. Thời hạn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của người sử dụng lao động
Theo quy định tại Điều 34, Luật BHXH năm 2024 quy định về thời hạn đóng BHXH bắt buộc của người sử dụng lao động như sau:
- Ngày cuối cùng của tháng tiếp theo đối với phương thức đóng hằng tháng;
- Ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng đối với phương thức đóng 03 tháng một lần hoặc 06 tháng một lần.
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2025.
Tải file PDF tại đây!
Bình luận